Jong geleerd is oud gedaan. Hoe vroeger je je kinderen leert omgaan met geld, hoe makkelijker ze later door het leven gaan en leren budgetteren. En dat gun je ze natuurlijk van harte! Maar in deze tijden van elektronisch geld is het wel eens ingewikkeld om het inzichtelijk te maken. Ik geef je 10 gouden tips, waarmee je jouw kind een fijne relatie met geld leert hebben.
1. Vanaf wanneer geef je je kind zakgeld?
Begin gewoon heel klein. Vanaf een jaar of 6 kun je beginnen met bijvoorbeeld € 0,50 per week.
2. Hoeveel zakgeld en wat mogen kinderen met hun zakgeld doen?
Spreek duidelijk af wat ze met hun zakgeld mogen (en moeten) doen. Begin klein. Met 50 cent mogen ze doen wat ze willen. Elk jaar op de verjaardag komt er 50 cent per week bij. Zo heeft een 9-jarige dus al een bedrag van € 2,- per week. Spreek dan bijvoorbeeld af dat cadeautjes voor een verjaardag van papa en/of mama van dit geld gekocht moeten worden. Zo leren ze de waarde, creatief op zoek gaan naar een mooi en persoonlijk cadeau etc. Bij elk levensjaar komen dus ook meer verantwoordelijkheden. Zo groei je er langzaamaan in.
3. Vanaf wanneer een pinpas?
De leeftijd waarop kinderen een pinpas krijgen verschilt per bank. Ook de toegang tot een app waarmee inzichtelijk wordt wat het bedrag op hun rekening is, verschilt per bank. Check dit goed. Soms worden er bij banken ook toegangsbonussen gegeven. Een tientje op de bank, wanneer je bij bank x komt bijvoorbeeld. Laat je hierdoor niet verleiden. Het meest eenvoudig is veruit, als je kind bankiert daar waar jij het ook doet!
4. Sparen, hoe dan?
Er zijn verschillende manieren om kids te laten sparen. Mijn ervaring is dat de ene het van nature al doet. Dat zijn ook de kinderen die in een speelgoedwinkel eeuwig kunnen twijfelen en ook zelfs weg kunnen lopen als het niet zeker weten. 'Bij twijfel niet doen' is bij ons een gevleugelde uitspraak die we ook zeker op zak/spaargeld kwestie's loslaten. Deze kinderen hoef je eigenlijk niet zoveel bij te brengen.
Maar je hebt ook kids die, zodra ze geld op hun rekening hebben staan, ook weer los zijn. Hetzij omdat ze klasgenoten te eten geven met dat geld (superlief...) soms omdat gevoelig zijn voor de laatste trends op TikTok en toch zeker vinden dat ze hun mandje bij Kruidvat vol moeten laden.
Mijn tip is om ze hier even mee te laten aanrommelen. Het mooist is natuurlijk wanneer ze zelf op een gegeven moment zien dat het geld dan wel telkens op is en ze op het moment dat er echt iets leuks is of gaat gebeuren, zij geen geld meer hebben.
Tip hierbij is dus ook voor jou als ouder: mats ze niet! En bij co-ouderschap, probeer hierover ook duidelijke afspraken te maken met de andere ouder.
Blijven ze keer op keer tegen hetzelfde aanlopen? Dan is het tijd voor een gesprek. Bied de helpende hand en laat het kind zelf oplossingen vinden. Vaak kunnen ze dat prima, maar doen ze het niet op het moment dat zich iets voordoet.
Spreek dan bv af dat 1/3 deel van het zakgeld op de rekening komt en 2/3 bij jou blijft om te sparen voor iets groters. Kom samen tot een goede verhouding. Dat onderhandelen kunnen ze prima! Geef ze ook de ruimte om te onderhandelen.
5. Maak het inzichtelijk
Door overzicht, meer inzicht!
Heeft je kind een spaardoel? Dan kun je op internet overal 'saving trackers' vinden. Zoek een leuke uit en laat je kind deze zelf versieren. Geef het een mooi plekje.
6. Klusjes doen voor geld? Juist wel of niet?
Persoonlijk vind ik dat een aantal klusjes bij het huishouden horen. Hebben kinderen ernstig geld nodig? Dan is het fijn als ze iets in huis kunnen doen waar jij tegenaan hikt. Ramen lappen. Keukenkastjes uitboenen. Vuil tussen de tegels vandaan halen. Spreek tijd voor geld af, of tijd per project. Bij tijd voor geld, mag er geen afleiding zijn van telefoons. Mijn advies is echter om het per project af te spreken. Dat leert direct ook het concept tijd/planning wat beter te begrijpen.
7. Vanaf welke leeftijd mogen kinderen werken?
Kinderen mogen in Nederland pas werken vanaf 14 jaar. En dan alleen voor maximaal 12 uur per week. Kinderen van die leeftijd leren zo wat verantwoordelijkheid is, op tijd komen, zorgen voor collega's etc.
8. Hoe kunnen kinderen geld verdienen?
Dingen die voor die leeftijd wel kunnen: verkopen op Vinted, Marktplaats, op een rommelmarkt gaan staan met je speelgoed, spulletjes langs de deur verkopen. Kleine ondernemers in de dop kun je hier al zien ontpoppen. Die ruiken bijna de kansen en rijden met warm weer langs de huizen met een skelter vol ijsjes.
9. Spelletjes spelen
Spelletjes als Monopoly en Levensweg leren kinderen spelenderwijs omgaan met geld en keuzes maken.
10. Beleggen en investeren
Hoewel kinderen niet zélf mogen beleggen en investeren, is het wel de moeite om tieners, door middel van leuke filmpjes en voorbeeldjes uit te leggen hoe het werkt met investeren. Denk aan vastgoed, goud, zilver en aandelen. En crypto's... als je daar zelf ook interesse in hebt. Zo heb ik een keer verjaardagsgeld van een kind mogen investeren in goud. Nu ziet ze dat het veel sneller groeit dan geld.